SOFTWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?
Ek yazılım ve ek donanım gerektirmeden Windows NT tarafından desteklenen raid çeşididir.
RAID 2″den 6″ya kadar olan modlar sadece gerekli donanımsal desteğe sahip denetçiler tarafından yapılabilir. Diğer yandan, RAID 0 ve 1, bir de RAID5 Windows 2000 ve Windows XP tarafından da yapılabilir – tabii birden çok disk sürücü olduğu sürece.
Windows NT, Windows 2000 işletim sistemleri kendi içlerinde sistem performansını ve işlemci gücünü kullanarak yazılım üzerinde RAID yapma yeteneğine sahiptir. Yani ayrıca bir RAID kartı gerekmeksizin, IDE yada SCSI diskler üzerine RAID 0, RAID 1 ve RAID 5 konfgurasyonu oluşturulabilir. Buradaki avantaj RAID kartı maliyetinden kurtulmaktır.
Ancak Sistemin genel performansında ise özellikle işlemci gücünde büyük bir düşüş görülecektir. Software RAID”in performans için güçlü CPU”ya ihtiyacı var ama bu çok CPU kullandığı manasına gelmiyor. Anında, çok güçlü ve çok kısa müddetle CPU kullanıyor. Nitekim RAID”den sorumlu kernel daemon real-time önceliğiyle çalışıyor, ve fakat CPU”dan max % birkaç yiyor. Dolayısıyla software RAID”in CPU”yu tüketeceği endişesine kapılmayın.
Hiç merak ettiniz mi? Windows XP, 2000 gibi sistemlerin kurulumlarında tüm disk alanını seçtiğimiz halde 8mb lık bir yer daha gözükür. Bu 8mb’ lık alan daha sonra o diski dynamic diske çevirmek istediğimizde kullanılmak için Windows tarafından otomatik olarak ayrılmaktadır.
Dinamik Diskler Üzerindeki Volüm Türleri
Basic disk kullanımı: Basic diskler primary ve extended partitionlardan oluşurlar. Extended partition mantıksal sürücüler içerir. Dinamik diskler ise basit volümler, spanned volümler, mirror volümler, striped volümler ve RAID-5 volümlerinden oluşur. Dinamik disk kullanımının üstünlükleri şunlardır:
*Volümler değişik disklerdeki bitişik olmayan boşlukları içerebilir.
* Her disk üzerindeki yaratılacak volüm sayısında limit yoktur.
*Disk konfigürasyon bilgileri disk üzerinde saklanır. Bu bilgi diğer disklere de replike edilir ve böylece bir disk arızasından diğer diskler etkilenmez.
Basic diskleri dinamik haline dönüştürdüğümüzde partition (disk bölümü) terimi yerini volüm kavramına bırakır. Volüm değişik düzenleme olanakları olan bir bölümüdür.
Beş tür dinamik birim vardır
1-Basit
2-Dağıtılmış
3-Şeritli
4-Yansıtılmış
5-RAID–5
MIRRORED DISK :
Bir diskteki volume üzerine yazılan verinin aynisinin farklı bir disk üzerinde ayni boyuttaki başka bir volume üzerine de yazılması için oluşturulan volume tipidir. Mirrored Volume oluşturabilmek için 2 adet diske ihtiyaç vardır. Hata toleransı vardır, disklerden biri çöktüğünde veri kaybı yaşanmaz. Oluşturulan her iki diskin boyutu ayni olmak zorundadır.
STRIPPED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde oluşturulan, veriyi kullanılan disk sayısına bölerek her diske eşit parçalar halinde yazılmasına olanak sunan volume tipine Striped Volume denir. Diskler üzerinde Stripe yapmak için kullanılacak alan ayni olmak zorundadır. Veri ayni anda birden fazla diske bölünerek yazıldığından hiz açısından kazanç sağlanır, fakat hata toleransı yoktur. Disklerden herhangi biri bozulursa veri kaybi yasanir. Yüksek hiz gerektiren uygulamalarda, veri Striped Volume?lar üzerine yazılabilir.
EXTENDED VOLUME :
Mevcut bir volume’un boyutunu büyütmek için ayni disk veya farklı bir diskten bir volume ile birleştirilmesine extend denir. Mevcut volume’u extend edeceğimiz alanın tanımlanmamış veya NTFS ile formatlı bir volume olması gerekmektedir.
SPANNED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde bulunan tanımlanmamış alanlardan oluşturulabilecek ortak volume lere Spanned Volume denir. Spanned Volume oluşturabilmek için kaç tane disk kullanırsanız kullanın sürücü harfi bir tane atanır. Diskler üzerinde Spanned Volume oluşturabilmek için kullanılan alanların boyutlarının ayni olması **gerekmemektedir**.Data önce birinci disk üzerine yazılmaya baslar, birinci disk dolduktan sonra ikinci diske yazılmaya başlanır. Hata toleransı yoktur. Disklerden herhangi biri bozulursa tüm veri kaybolur.
RAID-5 VOLUME :
En az 3,en fazla 32 disk üzerinde oluşturulmuş eşit boyutlardaki volum’lari kullanarak oluşturulan, veriyi kullanılan disk sayısının bir eksiğine bölüp eşit şekilde yazan ve son kısma da diğer disklere yazılan verileri bir fonksiyona sokup çıkan sonucu (parity) yazan volume tipidir. Parity yani verilerin fonksiyona girmiş halleri tüm disklere eşit olarak en son yazılır. Hata toleransı vardır. Disklerden biri çökerse/bozulursa veri kaybı yaşanmaz fakat çöken disk üzerindeki veriler diğer disklerdeki verileri ters fonksiyona sokacağından sistem ağırlaşır.
Yansıtılmış ve RAID-5 birimleri hataya dayanıklıdır ve yalnızca Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server, Windows 2000 Datacenter Server veya Windows Server 2003 işletim sistemleri çalıştıran bilgisayarlarda kullanılabilir. Bununla birlikte, bu işletim sistemlerinde yansıtılmış ve RAID-5 birimlerini uzaktan oluşturmak için Windows XP Professional çalışan bir bilgisayar kullanabilirsiniz.
Şimdi Software Raid nasıl yapılır? Adım adım resimlerle anlatmaya çalışalım.
Denetim masasından yönetimsel araçlara girip, bilgisayar yönetimi ikonuna tıklamanız lazım. Veya çalıştırda diskmgmt.msc yazıp tamam tuşuna basın. Karşımıza Disk Yönetimi Konsolu çıkıyor.
Burada yapmanız gereken işlem, RAID dizesinde kullanılacak disklerin hepsinin basit moddan dinamik moda geçirilmesi (basic-> dynamic). Bu disklere sağ tuş tıklayıp “Dinamik diske dönüştür” demeniz yeterli. HDD’lerinizi “dynamic disk” olarak dönüştürdüğümüzde diskler software raid için hazırdırlar. Korkmayın hiçbir bilginiz kaybolmaz.
Dönüştürme işlemi bittikten sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim oluşturun. Aşağıdaki ekranları takip edin:
İşlem sistemin Restart”ından sonra gerçekleşir.
Diyelimki, 1. diskin 2. diske yansısını alacağız (mirroring); o zaman 2. diskin herhangi bir şekilde bölümlenmemiş olması gerekiyor. Birinci diske sağ tuş tıklayıp “Yansı ekle” (Add Mirror) demeniz yeterli olacak. Dosyaların kopyalanma işlemi otomatik olarak gerçekleştiriliyor.
Windows XP ile RAID 5 Yapmak
Normalde RAID 5, taşınabilir bilgisayarlarda veya Windows XP Home Edition tabanlı bilgisayarlarda desteklenmez. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional veya Windows XP 64-Bit Edition tabanlı bilgisayarlarda yansıtılmış birimler veya RAID-5 birimler oluşturamazsınız. Ancak, Windows XP Professional tabanlı bir bilgisayar kullanarak, Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server veya Windows 2000 Datacenter Server çalışan uzak bilgisayarlarda bir yansıtılmış veya RAID-5 birim oluşturabildiğimizi yukarda bahsetmiştik. Biz bunu server üzerindeki uzak bilgisayarlada değil de Windows XP”de RAID 5 birimini oluşturmak istersek, Windows XP”de bir iki ufak değişiklik yapmamız gerekir.Bunu yapmak için iki şeye ihtiyacınız var.
1- Hex editörü (mesela Ultra Edit)
2- Windows XP CD”si gerekli.
Başlangıç olarak geçici bir klasöre aşağıdaki dosyaları kopyalayın:
C:windowssystem32driversdmboot.sys
C:windowssystem32dmconfig.dll
C:windowssystem32Dmadmin.exe
Sonra bu dosyaları hex editörü ile açın:
Değiştirdiğimiz dosyaları Windows”un System32 dizinindeki asılları ile değiştirmemiz gerekli ama bunu yaptığımız anda Windows farkediyor ve yedeklerden asıl dosyaları geri yüklüyor.
Eğer sisteminiz FAT32 ile çalışıyorsa sistemi DOS işletim sistemi ile yeniden çalıştırın ve değiştirdiğiniz dosyaları asıllarının üstüne yazın. Fakat FAT32 sistemini yeterli güvenliği sağlamadığından dolayı kullanmanızı tavsiye etmiyoruz.
NTFS ortamında ise WindowsXP CD”si ile sistemi önyüklemeli ve kurtarma konsolunu (recovery console) çalıştırmalısınız. Kurtarma konsulunu çalıştırmak için gelen ilk ekranda “R” tuşuna basın. Bu noktada değişiklik yaptığınız dosyaları bir diskete kopyalamanız gerekir.
İlk önce Windows dizinine gidin:
C: [ENTER]
cdwindows [ENTER]
Şimdi aşağıdaki komutları kullanarak dosyaları birer birer kopyalayın. Tüm dosyalar iki farklı dizinde bulunmakta.
copy a:dmboot.sys system32drivers
copy a:dmboot.sys system32dllcache
copy a:dmconfig.dll system32
copy a:dmconfig.dll system32dllcache
copy a:dmadmin.exe system32
copy a:dmadmin.exe system32dllcache
Tüm bu işlemleri yaptıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Bilgisayarınız açıldıktan sonra yönetim konsolunu (management console) çalıştırın ve disk yönetimine gelin.
RAID 5 dizisinde kullanacağımız bütün diskler dinamik diske dönüştürün. Dönüştürme işlemi bittikten sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim oluşturun. Aşağıdaki ekranları takip edin:
Dosyaları değiştirdikten sonra Windows XP RAID 5″i desteklemeye başlıyor.
Burada dört adet Western Digital WD740 Raptor sürücüsü kullanılmıştır.
Buradan sonraki seçenekler…
Basit bir birim veya dizi (array) oluştursanız da aynı.
Windows diziyi oluşturmayı bitirir bitirmez RAID herhangi bir sürücüden farksız bir şekilde kullanılabilir olur.